پلاگر (به انگلیسی: Pellagra) یک نوع بیماری است که در اثر کمبود نیاسین (ویتامین ب۳) به وجود می‌آید. کمبودتریپتوفان و لوسین (دو نوع اسید آمینه) نیز در این بیماری نقش دارند. همچنین، پلاگر می‌تواند حاصل برخی اختلالات همچون باشد که موجب تغییراتی در متابولیسم پروتئین‌ها می‌شوند.
پلاگر اغلب در مناطقی رخ می‌دهد که دچار فقر، قحطی وسوءتغذیه هستند و رژیم غذایی افراد حاوی مقداری ناکافی از پروتئین حیوانی است (همچون مصرف ذرت به جای گوشت).
این بیماری در شمال ایتالیا پوستِ زبر (به ایتالیایی: pelle agra) نامیده می‌شد، و واژهٔ پلاگر از همین گرفته شده است.
همه‌گیرشناسی [ویرایش]
پلاگر بیشتر در کشورهای فقیر و قحطی‌زده چون کشورهای آفریقایی شایع است. این بیماری درچین، اندونزی و مکزیک دیده می‌شود.
پلاگر می‌تواند در افرادی که همچون جمعیت‌های آمریکای جنوبی از ذرت به عنوان غذای اصلی استفاده می‌کنند شایع باشد. ذرت به تنهایی دارای مقدار کمی تریپتوفان و نیاسین است. با این وجود، در صورتی که در یک محلول قلیایی چون کلسیم هیدروکسید پخته شود، این کمبود تصحیح می‌شود. این شیوهٔ پخت بیشتر در بومیان آمریکا رواج دارد.
کشت و مصرف ذرت از گذشته در میان جمعیت‌های آمریکای جنوبی رواج داشت. بومیان این مناطق شیوهٔ خاصی برای پخت این گیاه داشتند: ذرت باید در یک محلول قلیایی همچون کلسیم هیدروکسیدپخته می‌شد و سپس مصرف می‌گردید. امروزه نشان داده شده است که با این عمل، نیاسین مورد نیاز بدن جذب آن می‌شد، و بنابراین احتمال ابتلا به پلاگر کاهش می‌یافت. با این وجود، هنگامی کشت ذرت در نقاط دیگری از جهان رواج یافت، این طرز پخت به کنار گذاشته شد، چرا که فایدهٔ آن مشخص نبود. به این ترتیب، پلاگر در افرادی که ذرت را به عنوان غذای اصلی مصرف می‌کردند، ولی آن را به شیوهٔ سنتی نمی‌پختند شایع شد.
پلاگر برای نخستین بار در سال ۱۷۳۵ در اسپانیا توسط یک پزشک توصیف شد. این بیماری در شمالایتالیا نیز بسیار شایع شد، و نام آن پوستِ زبر نهاده شد. از آن‌جا که پلاگر بیشتر در مناطقی که از ذرت به عنوان غذای اصلی استفاده می‌کردند شایع بود، سال‌ها گمان بر این بود که این گیاه حامل بیماری یا حاوی ماده‌ای سمی است. این اعتقاد بعدها که مشاهده شد پلاگر در میان مردم ساکنآمریکای مرکزی (که ذرت غذای اصلی آن‌ها بود) بسیار کم است، به کنار گذاشته شد.
این بیماری در اوایل قرن بیستم به شدت در جنوب ایالات متحدهٔ آمریکا شایع شد. ۱٬۳۰۶ نفر در ده ماه اول سال ۱۹۱۵ در کارولینای جنوبی از این بیماری طلف شدند، و ۱۰۰٬۰۰۰ نفر از ساکنان ایالات جنوبی در سال ۱۹۱۶ جان باختند. در این زمان، دانشمندن به این نتیجه رسیده بودند که پلاگر احتمالاً در اثر یک میکروب یا مادهٔ سمی که در ذرت وجود دارد ظاهر می‌شود.
سرانجام، در سال ۱۹۱۵، ، پزشکآمریکایی-مجاری، نشان داد که پلاگر به رژیم غذاییبستگی دارد. او در سال ۱۹۲۶ ثابت کرد که رژیم غذایی متعادل و حا مقدار کمی مخمر آب‌جو مانع ابتلا به این بیماری می‌شود. با این وجود، دانشمندان تا کشف این که نیاسین بیماری (پلاگر در سگ) را درمان می‌کند (در سال ۱۹۳۷) بر این موضوع تردید داشتند. پس از تحقیقاتی، ثابت شد نیاسین در انسان‌ها نیز درمان پلاگر را می‌کند.
در تحقیقاتی که از سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۵۰ انجام شدند، مشخص شد که میزان زنان مبتلا به پلاگر دوبرابر مردان است. علت این تفاوت ممکن است تأثیر استروژن بر فرایند تبدیل تریپتوفان به نیاسین باشد. برخی نیز معتقد هستند که این در اثر تفاوت کیفیت غذایی در میان زنان و مردان است، چرا که زنان اغلب اول غذاهای پروتئینی با کیفیت را به فرزندانشان می‌دهند.
مهم‌ترین اسهال، (درماتیتیس) و در موارد پیش‌رفته، است، که در صورت عدم درمان به مرگ می‌انجامد. سایر علایم عبارت اند از:
- حساسیت شدید به نور خورشید
- ریزش مو
- ورم و زخم‌های پوستی
- التهاب یا عفونت زبان
- بی‌خوابی
- پریشانی ذهنی و فراموشی
- آتاکسی (اختلال در تعادل و حرکات)
- اختلالات هیجانی، میل به جدال، و پرخاشگری
- عارضهٔ گردن‌بند پلاگر، که یک طوق ملتهب، قطور و کبود در دور گردن است.
علت و درمان [ویرایش]
پلاگر به طور کلی در اثر کمبود نیاسین به وجود می‌آید. ناکاقی بودن میزان این ویتامین در رژیم غذایییکی ساده‌ترین علت‌های ابتلا به این بیماری است. یکی دیگر از دلایل ابتلا به پلاگر کمبود تریپتوفاناست. تریپتوفان نوعی اسید آمینهٔ
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
